Sanatorium w Stegnie, czyli 15. raz i nie wyszło

Uwielbiam sanatoria. Zaczęłam do nich jeździć kupę lat temu. A ostatnio byłam już 15. raz (tak wynika z moich obliczeń). No, i nie wyszło, niestety. Odesłali mnie do domu po 12. dniach. Byłam tam równo pół turnusu. 

Sama nie wiem, co się stało. Może kuracja była zbyt intensywna? A może ja jestem za słaba? Miałam aż sześć zabiegów dziennie i zajęcia z psychologiem. Czas był zaplanowany bardzo intensywnie: od godziny 8.00 do 15.00 z przerwą na obiad. Może już dla mnie za późno na sanatoria? A jak już, to może lepszy byłby spokojny pobyt, mało zabiegów (lub wcale) i jakieś krótkie spacery, tudzież picie leczniczych wód? 

Faktem jest, że za komuny właśnie na tym polegały pobyty w uzdrowiskach. Dawniej nigdy nie zawalali pacjenta zabiegami, było ich raczej mało, za to czasu do wypoczynku było dużo. To były raczej takie darmowe wczasy w celu poratowania zdrowia. A jak już trafiło się do uzdrowiska z wodami leczniczymi, to słuchajcie, żyć, nie umierać! Pięknie ubrani i zadbani ludzie przechadzali się po parku sącząc wodę z dzbanków z dzióbkami, albo ze szklaneczek przez słomkę, orkiestra przygrywała, można było wyhaczyć wzrokiem co ciekawsze egzemplarze płci przeciwnej…

 Zwłaszcza latem bywała taka cudna atmosfera rodem z XIX wieku, kiedy to matki wiozły młode panny do wód, by tam, w niezobowiązującym klimacie towarzyskim miały szansę poznania potencjalnych kandydatów na mężów. Pamiętam takie jedno lato w Szczawnicy, kiedy w muszli w parku orkiestra kameralna rżnęła polki i walce Straussa, a ja w pięknej sukience dostojnie przechadzałam się wśród kwiatowych rabatek. Nawet w góry nie poszłam tamtego lata, bo i po co właściwie? Skoro na dole w Szczawnicy było tak przyjemnie?  

Za komuny byłam w następujących miejscach: Międzyzdroje, Świnoujście, Sopot, Sopot, Szczawnica, Zakopane (ACR), Ustka, Solec  Zdrój. Zaczęłam jeździć w wieku 23 lat, jeszcze jako studentka. Wszystko wtedy było za darmo: pobyt, leczenie, a także dojazd. Płaciło się tylko niewielką opłatę klimatyczną (taki podatek dla gminy za czyste powietrze).  

To ja w dobrych czasach w pijalni wody w Szczawnicy (zwracam uwagę, że byłam wtedy dwadzieścia kilo młodsza):

Po 1989 roku wszystko się zmieniło. Państwowe sanatoria zaczęły wracać w ręce dawnych prywatnych właścicieli.  Zapanował kapitalizm i dziki biznes. Wszystko miało przynosić pieniądze! No i skończyło się przyjemne bytowanie na turnusach sanatoryjnych. Kuracja miała być krótka, szybka i efektywna! 

Najpierw zwiększyli liczbę zabiegów. Pamiętam, że przez jakiś czas każdy musiał mieć ich codziennie aż trzy: wodny, ruchowy i elektryczny. Już wtedy mówiło się, że to za dużo, że to strasznie osłabia i męczy człowieka. Wtedy już byłam zmęczona tymi kuracjami. A potem było jeszcze gorzej. Nikt już nie patrzył na to, że pacjent w nowym środowisku musi się rozejrzeć, skorzystać z miejscowych atrakcji turystycznej, podziwiać widoki, pić wodę itd. Nie patrzono też na to, że do sanatorium przyjeżdżają ludzie ze słabym sercem, podwyższonym ciśnieniem, słabymi jelitami i innymi przewlekłymi dolegliwościami, które nasilały się po zabiegach. Na biednych pacjentów zaczęto walić przyspieszony program rehabilitacji. Dokładano zabiegów tyle, ile tylko biedny człowiek wytrzyma. To właśnie wtedy ludzie zaczęli wracać z sanatorium via szpital, a niektórzy pechowcy to nawet w trumnach. Pamiętam jednego przystojnego 26-latka z Krakowa, który nagle zmarł na serce w Szczawnicy, a zrozpaczona matka przyjechała po paru dniach po jego ciało. Był dość majętny, rodzice mieli jakiś zakład prywatny, wieczorem rozbawiony zapraszał całe nasze maleńkie sanatorium „Limba” na wspólną wycieczkę bryczkami góralskimi do wąwozu Homole w Jaworkach, a rano już nie przyszedł na śniadanie. Zmarł w nocy we śnie.   

Po 1989 roku byłam w Szczawnicy, Krościenku, Szczawnicy, Szczawnicy, Zakopanem, Inowrocławiu i Inowrocławiu. Te dwa ostatnie pobyty to już nie było sanatorium (z NFZ), ale turnus rehabilitacyjny, bo w międzyczasie stałam się osobą niepełnosprawną i taki turnus mi się należał, jak psu buda. 

Okazało się, że jest to lepsza forma wypoczynku w sanatorium, bo nie czeka się dwa lata, jak z NFZ, do tego jedzie się, tam gdzie się chce i kiedy się chca. A poza tym, w sanatorium funkcjonuje się na zasadach pacjenta „prywatnego” i jeśli zabiegi nie odpowiadają, albo się po nich źle czujemy, nikt Was do niczego nie zmusza, można iść do lekarza i oświadczyć, że się nie będzie na nie chodzić (tylko można zostać i rozkoszować się samym pobytem, pić wody, spacerować itp., a do tego zwykle dostaje się pojedynczy pokój a nie zbiorowy).  O co chodzi z tą „prywatnością”? A o to, że sanatoria traktują pacjentów z NFZ per noga, dla nich jest rygor (chodzenie na zabiegi obowiązkowe, nie możma wyjechać wcześniej do domu, bo każą zapłacić za te dni, które się opuściło itd.) i „gorszy” stół (gorsze jedzenie, mniej jedzenia, brak deserów i to na jednej stołówce! Bardzo przykra segregacja! ). 

Natomiast pacjenci z turnusów rehabilitacyjnych płacą za całość pobytu w sanatorium i są traktowani jak „lepsi” goście. Później, po powrocie do domu, przedstawia się opłaconą fakturę za sanatorium i PCPR zwraca co najmniej połowę za pobyt, jak nie więcej. To już zależy od stopnia niepełnosprawności. No, i oczywiście trzeba mieć wcześniej zgodę PCPR na wyjazd. Załatwia się to prosto: lekarz POZ wypełnia specjalną ankietę, zanosi się ją do PCPR, tam przyznają ten wyjazd (lub nie) i jedziecie. Sami sobie wybieracie miejsce i termin, podkreślam!

Tym razem byłam w Stegnie, gdzie jest ogromne sanatorium „Fala”. Tu macie ulotkę:

Jak dla mnie, sanatorium „Fala” jest w porządku. Chociaż jestem z natury marudna, to jednak nie mam zastrzeżeń. Rehabilitacja jest tam naprawdę na wysokim pozimie. Rehabilitanci fantastyczni: młodzi, pełni werwy i wiary w to, co robią. Ale niestety, jak dla mnie było tam za ciężko. Przede wszystkim – wydaje mi się, że miałam zbyt wiele zabiegów. A może jestem już za stara na takie leczenie?

Od samego początku czułam się bardzo źle. Pierwszego dnia zabiegów pielęgniarka zwiozła mnie na wózku z sali gimnastycznej, bo tak źle się poczułam. Serce waliło mi jak oszalałe, ciśnienie zaś rosło do niebezpiecznych granic. A potem było jeszcze gorzej. Odezwały się chyba wszystkie moje przewlekłe schorzenia, o których nie będę tu pisać, by Was nie zanudzać. 

Nie miałam sił chodzić na zabiegi, ani na posiłki, nie miałam sił nawet się dobrze umyć, bo miałam takie straszliwe bóle i zawroty głowy, że bałam się poślizgnięcia na mokrych kafelkach pod prysznicem. Myłam się więc w umywalce, nieco po łebkach, niczym dziewiętnastowieczna dama. Raczej umownie. Leki na obniżenie ciśnienia i środki przeciwbólowe jadłam dosłownie garściami. Tak więc, obolała, skołowana, zmęczona i nieco brudna dotrwałam do pierwszej poważnej wizyty lekarskiej, po której zostałam natychmiast wypisana do domu.  Myślałam, że będę mogła tam zostać do końca turnusu, ale tak się nie da. To se ne vrati! Teraz nie można w sanatorium wypoczywać, tylko trzeba się leczyć. I to bardzo intensywnie. A jak ktoś nie daje rady, to dziękujemy! 

No i tym sposobem nieoczekiwanie znalazłam się w domu. Musiałam wziąć taksówkę, bo ze Stegny do mnie nie ma dobrego dojazdu, a ja nie mam własnego auta. Zapłaciłam 180 złotych, razem z wniesieniem bagaży na moje wysokie pierwsze piętro. W tamtą stronę płaciłam 150 złotych. I tym pieniędzy nikt mi nie zwróci, bo zwracają tylko tyle, ile kosztuje bilet na autobus PKS. Którego zresztą nie ma, to znaczy tego autobusu. Zdaje się, że jeździ latem, w sezonie. Ale teraz, zimą, go nie znalazłam.  

Tak więc, obecnie leżę sobie i odpoczywam po sanatorium. Jestem mocno obolała i skołowana po lekach na obniżenie ciśnienia. Źle widzę, źle słyszę, nie mam apetytu, cierpię na bezsenność, a jak zasypiam, to śnią mi się koszmary (np. że wyszłam na ulicę i ktoś ukradł mi kule, a ja nie mogłam wrócić do domu). Potwornie boli mnie głowa. Nie mogę czytać ani pisać. Ten tekst dyktuję memu młodemu „sekretarzowi”, który jest tak dobry, że pisze to co mówię i umieści potem ten post w sieci. 

Jedyna dobra wiadomość jest taka, że schudłam 3. kilogramy, bo zupełnie straciłam apetyt. Byłam blisko morza, ale go nie widziałam ani razu, przywiozłam sobie tylko dwie widokówki kupione w recepcji. Ciekawa jestem, jak  długo będę dochodziła do siebie po takiej kuracji? I czy ten pobyt na zawsze już odwiedzie mnie od bywania w sanatoriach? Bo ja przecież tak bardzo lubię sanatoria… 

Wasza Mery - duchowa siostra Hansa Castorpa ;)))